Siyah Beyaz Film Banyosu Nasıl Yapılır ?

Siyah Beyaz Film Banyosu

Fotoğraflarımızı özene bezene çektik ,baya bir zaman ayırdık. Şimdi merakla beklenen kısım fotoğraflarımızı görmek için ilk adımı atıyoruz. Öncelikli olarak nelere ihtiyacımız olacak bunların bir listesine bakalım.



  • Banyo Tankı, (Işıklı ortamda banyomuzu yaptırabilmemiz için) 
  • Makas,
  • Gazoz yada film kasedi açacağı,
  • Sıvı ölçer derece,
  • Mezür veya Ölçme kabı 3 adet  (300ml İdeal)
  • Kronometre
  • Developer
  • Stop Bath
  • Fixer
  • Foto Flo
  • Mandal veya film tutucu
  • Silme maşası (Çok gerekli değil)
  • Zaman ve sabır

Evet yukarıda evde siyah beyaz film banyosu için neler gerekli kısaca belirttik. Bu listede bazı ürünler bazı kullanıcılar tarafından kullanılmayabiliyor. Örnek vermek gerekirse Durdurucu banyo için hazır kimyasal almak yerine sadece su veya su ile birlikte sirke kullananlar olabiliyor. Aynı şekilde foto flo yerine pril tercih edenler olabiliyor. Açıkcası ben belirtilenlerin kullanılmasından yanayım nedeni ise uzun emekler sonucunda çekmiş olduğumuz kareleri en iyi şekilde banyo yaptırmak ve daha sonra hayıflanmamak için ben bu yöntemi tercih ediyorum.

Şimdi gelelim banyo yaptırmaya başlamadan önceki hazırlıklarımıza. Filmi kasetinden çıkarıp banyo takınının içindeki spirale sarmak. Evet bu kısım yeni kullanıcılar için biraz zahmetli olacaktır. Fakat alıştıktan sonra çok kolay bir şekilde yapabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken birinci kural film kasedini sadece Karanlık Oda'da açarak  filmimizi yine Karanlık Oda içinde tankın içindeki spirale sarmanız gerekmektedir. Eğer elinizde yanmış eski bir film var ise karanlık oda'ya girmeden önce spirale nasıl sarılacağının testini denemenizi öneririm. Aşağıdaki örneğe bakabilirsiniz bilgi için,



Filmimizi karanlık odada spirale sardıktan ve tankın içine yerleştirdikten sonra dışarı yani ışıklı ortama çıkabiliriz. Yalnız burada dikkat etmeniz gereken tankın kapağını iyice kapatmış olmanız gerekmektedir. Zaten kapattıktan sonra çevirdiğinizde kitlendiğine dair ses duyacaksınız.

Şimdiki aşama kimyasallarımız hazırlamak ve banyoya başlamadan önce son hazırlıkları yapmak. Daha önceden ayırmış olduğumuz mezür yada ölçekli kapların üzerine developer , fixer  ve stop bath yazan etiketleri yapıştıralım. Bunun temel amacı developer ve fixer asla birbiriyle karışmamalıdır. Ölçekli kaplarımız hazır olduktan sonra filmimizi hangi oranda banyo yaptıracağımızı önceden biliyor olmamız gerekmektedir. Ben yeni başlayan kullancılara Kodak D76 banyosunu veya İlford İlfosol 3 geliştiricileri öneriyorum.Birinci nedeni kolay temin edebilmenizdir. Kodak D76 toz geliştiricinin hazırlanışı görmek için buraya tıklayın ,

Şimdi Geliştiriciyi hazırlayalım,

300ml'lik ölçeğimize daha öncede hazırladığımız sıvı Kodak d76 geliştiricisinden 150ml  geliştirici koyalım ardından + 150ml de su koyalım (ne çok sıcak ne çok soğuk )burada içme suyu kullanabiliriz suyun saflığı açısından . Bu iki sıvıyı mezür'e koyarak  300ml ye tamamlamış olduk.Şimdi burada belirttiğim banyo türü Kodak d76 1+1 banyosudur. Kendinizi banyo konusunda geliştirdikçe farklı kombinelerde deneyebilirsiniz. Fakat Kodak d76 1+1 en çok tercih edilen yapımı kolay sonuçları ise istenilen düzeyde olan banyo türüdür.

Veya alternatif olarak sunduğumuz diğer geliştirici olan İlford İlfosol 3 için ise 1+9 şeklinde banyo oranımız vardır. Bu oranlar tamamen kimyasalları üreten firmalar tarafından ve birçok testlerde denendikten sonra kullanıcılara sunulmuştur. 1+9 gelişitirici banyosu için 30ml geliştici +270ml su ekliyoruz (ne çok sıcak ne çok soğuk ) ve ölçme kabını 300ml'ye tamamlamış olduk.

Fixer'ımızı Hazırlayalım,

Geliştiricimizi hazırlayıp kenara koyduktan sonra Fixer'ımızı hazırlamak için daha önceden üzerine Fixer yazdığımız ölçme kabını alıyoruz. Fixer olarak genellikle ilford'un Rapid Fixer'ı tercih edilmektedir. Ölçek olarak 1+5 yani 60ml Fixer +240ml su koyuyoruz.Toplamda 300 ml'lik fixer'ı hazırlamış olduk.

Durdurucu'yu hazırlayalım,

Fixer'ımızı hazırladıktan sonra üzerine durdurucu banyo yazdığımız ölçme kabını alıp içerisine İlford 'un İlfostop durdurucu kimyasalından 1+19 yani 15ml İlfostop durdurucu + 285ml  su koyuyoruz ve ölçme kabını 300ml ye tamamlıyoruz.

Şuan elimizde 3 adet ölçme kabı (developer,fixer ve İlfostop ) hazırladığımız kimyasallar ile hazır bir şekilde beklemekte.

Bu kısmı dikkatlice okuyalım,

Burada dikkat etmemiz gereken en önemli kural geliştirici banyosunun ısı derecesidir. Standart olarak kabul edilen derece 20 C derecedir. Her derece farkı için geliştirici süresini uzatır yada kısaltır bunu  dikkate alarak geliştirici banyosunu filme uygulamamız gerekmektedir. Aksi takdirde filmi çok yada az geliştirerek kötü sonuçlar bazen ise hiç bir sonuç elde edemeyebiliriz. Burada baz alacağımız sıcaklık 20 C dir. Fixer ,durdurucu veya yıkama gibi işlemlerde derece önemli değildir sadece dikkat etmeniz gereken ne çok sıcak ne de çok soğuk olmasıdır.

Hazırladığımız geliştiricinin sıcaklığını test edelim sıvı ölçere derece ile,

Testimizi yaptık ve 24 derece çıktı sıcaklık . Ne yapabiliriz ? Aslında 24 C derecede de banyo ya başlayabiliriz filme bu derecede kaç dk geliştirici uygulandığını öğrendikten sonra doğru dakika ile doğru sonuca ulaşabiliriz. Fakat daha önceden de belirttiğim gibi 20 C sıcaklığı baz alarak film banyosu yapmaya başlamak çok daha garantili olacaktır. Peki 24 C çıkan sıcaklığı nasıl 20 C dereceye çekebiliriz. Burada iki yöntem kullanmaktayız bir hazırladığım geliştiriciyi bir,iki dk buzlukta yada buz dolabında bekleterek veya içine su girmeme koşulu ile buzlu bir su kabına gelişitirici ölçek kabını oturtarak. Bu iki yöntemle sıcaklığı düşerebiliriz tam tersi durumda ise sıcak su kabına oturtarak geliştirici herhangi bir harici sıvıya temas etmeden sıcaklığı yükseltebiliriz.

Buraya kadar okuyup bu ne ya bununla kim uğraşacak demeyin inanın alıştıktan sonra çok basit,

Şimdi gelelim 20 C  1+1 kodak d76 banyomuzu yapmaya. Burada hangi filme ne kadar dakika ile banyo yaptıracağımızı film üreticilerinin web sayfalarından veya Digitaltruth adresinden öğrenebiliriz. Digitaltruth web sitesine girdiğinizde solda film türü ve geliştirimizi seçip hangi iso değerinde ne kadar dakika geliştirmemiz gerektiğini öğrenebiliriz. Örnek vermek gerekirse Kodak T-Max 100 iso'luk bir filme Kodak d76 1+1 banyosusu geliştirme süresi 20 C derece için 9.5 dakikadır.

Banyo İşlemi geliştiriciyi dökmek,

20 C ısısındaki geliştiriciyi film tankımıza boşaltıyoruz tankın kapağını sıkıca kapatıyoruz ve  kronometremizi başlatıyoruz. Burada dikkat etmemiz  gereken bir diğer nokta agitation yani geliştirici koyduğumuz tankı aşağı yukarı yavaşca devirmek.


Not:Geliştirici siyah beyaz film banyosunun en kritik aşamasıdır. Bu yüzden zamana dikkat edilmeli ve doğru bir şekilde yapılmalıdır.Kronometre olmadan kesinlikle bu işleme başlamayın.

 Agitation işlemi  geliştirici tankın içine konulduktan sonra ilk 30 saniye veya 1 dk sürekli yukarıdaki fotoğraftaki gibi devam eder. Eğer ilk 30 saniye devam eden agitation uyguladıysanız her 30 saniyede bir  2 veya 3 defa gelişitirici banyosu süresince yavaşça fotoğraftaki hareketi yapmanız gerekmektedir. Eğer ilk 1 dk devam eden agitation uyguladıysanız her 1dk da bir 4 veya 5 defa fotoğraftaki hareketi yavaşca yapmanız gerekmektedir. Hareketin nasıl yapılacağına dair ve hızı ile ilgili şüphe duyanlar internetten video olarak izleyip ondan sonra yapabilirler.

Belirtilen süre boyunca geliştirici banyomuzu uyguladık kronometreye baktık süre doldu. Süre dolduktan hemen sonra tankın üstündeki ince plastik kapağı çıkararak geliştirici sıvıyı döküyoruz. Ana kapağı yani kilitli olan kısmı kesinlikle açmıyoruz. Geliştirici sıvısını döktüken hemen sonra durdurucu banyomuz olan ilfostop banyosunu tankın içine boşaltıyoruz.Burada krometreyi çalıştırmamıza gerek yok tankın ince kapağını kapatmadan tank ile birlikte verilen ince karıştırıcı çubuğu tankın ortasına yerleştirim yavaşça 1 dk boyunca parmak uçlarımız ile çeviriyoruz. 1 dk sonunda durdurucu banyosunu döküyoruz. İçerideki sıvı tamamen bittikten sonra ılık musluk suyu ile yaklaşık 10 15 sn ana tank kapağını açmadan su ile yıkayıp  suyu boşaltıyoruz. Sıra fixer banyosunda, peki fixer tam olarak ne işe yarar. Fixer filmin ışığa karşı duyarlı hale getirir yani fixer banyosu olmuş bir film gün ışığında etkilenerek yanmaz yada bozuntuya uğramaz.

Daha önceden hazırladığımız fixer banyomuzu tankın içine dökmeye başlıyoruz ve ardından kronometreyi çalışırıyoruz. Fixer banyosu için eğer yeni yani daha önce kullanılmamış bir fixer kullanıyorsanız 5 dk ideal süredir. Fixer banyomuzu tankın içine tamamen döktükten sonra ilk 1 dk geliştirici banyosunda yaptığımız gibi sürekli  agitation uyguluyoruz bunu fixer banyosu süresince tekrarlıyoruz. 5 dk 'nın sonunda fixer banyomuzu döküyoruz eğer isterseniz fixer'ınızı plastik bir kaba döküp bir kez daha kullanabilirsiniz ama ben her seferinde taze fixer kullanmanızı öneririm.

Fixer banyomuzu tamamladık şimdi gelelim son kimyasalımızı uygulamaya , Son kimyasalımız fotoflo peki bu ne işe yaramaktadır. Fotoflo bir nevi kireç önleyicidir yani filmleri kurutup astıktan sonra kireçlenmeye karşı korur. Fotoflo kullanırken sadece 1 yada 2 damla dökmemiz yeterli olacaktır. Bunun belirli bir ölçeği yoktur. Bir iki damla fotoflo döktükten sonra tanka yaklaşık 2 dk durdurucu banyosunda yaptığımız gibi siyah çubukla tankı içindeki kimyasalı agite ediyoruz yani parmak hareketleriyle spirali döndürüyoruz. 2 dk nın sonunda yavaşça bu sıvıyı döküyoruz ve banyo kimyasal işlemlerini tamamlanıyoruz.

Son Aşama Yıkama,  

Kimyasalları uyguladık banyomuz tamamlandı şimdi ise bu kimyasalları film üzerinden atma vakti. Yaklaşık 10-15 dk aralığında hafif akan su altında filmimizi spiralden çıkarmadan yıkıyoruz. Bu işlemi yaparken tankın kapağını açmakta herhangi bir problem yoktur hatta spiraldeki filmin ucunu hafif açarak oluşmuş olan görüntüyü görebilirsiniz. Yanlız belirtilen sürede yıkamaya özen gösterin çünkü film üzerindeki artık kimyasallardan filmi tamamen arındırmamız gerekmektedir.

Kurutma,

Yıkama işlemi  bitti ve sıra geldi spiraldeki filmi asıp kurutmaya. Filmi spiralden dikkatlice çıkarıyoruz. Eğer silme maşamız yok ise elimizin iki parmağı arasına filmi alarak baştan sona doğru çekip filmin üzerindeki kaba suyun atılmasını sağlıyoruz bu işlemi 1 yada 2 defa tekrarlayabilirsiniz. Çok fazla denemeyin film çizilebilir. Daha sonra önceden hazırladığımız mandalları alıp (çamaşır mandalı olabilir) bir filmin en altına bir de en üstüne yerleştiriyoruz. Burada dikkat edilmesi gereken kısım mandalları sıkıştırırken film karelerine denk gelmemesidir. Bu işlemden sonra duşumuza yada çok fazla tozlu ortam olmayan banyomuzda uygun bir yere asıp filmi kurumaya bırakıyoruz. Ben filmin en az 5-6 saat kurutulmasından yanayım eğer tam kurutulmadan tararsak film üzerine yapışmış olan tozlar beyaz noktacıklar halinde çıkmaktadır. Tam kuruduktan sonra tozlu olsa bile film, gözlük silme bezi yada hava pompasıyla hafifçe silinebilir ve sonra tarama işlemi yapılabilir.


Siyah beyaz film banyosu bu aşamayla tamamlanmış olmaktadır. Detay sorularınız olursa analoghane facebook sayfasından bana mesaj gönderebilirsiniz.